Sleutels tot het begrijpen van en omgaan met onbegrepen gedrag
Waarom loopt mevrouw Aarts weg bij activiteiten en vermijdt ze stelselmatig contact? Hoezo moppert meneer Verschoor ogenschijnlijk vanuit het niets op medebewoners en verzorgenden? Onbegrepen gedrag (ook wel: moeilijk verstaanbaar gedrag, MVG) hoort bij de dagelijkse uitdagingen in de zorg. En we hebben er allemaal mee te maken. Ertegen vechten helpt niet, het negeren evenmin. In de training Onbegrepen Gedrag richten we vol de schijnwerpers op de essentie van het ‘probleem’: gedrag ís communicatie. Dus is de sleutel tot de oplossing: vaardigheid verwerven om het onbegrepen gedrag te kunnen ‘lezen’, zien, horen, in één woord: begrijpen. Meer kennis en begrip leiden successievelijk tot meer zelfvertrouwen en constructiever en empathischer handelen.
Cliënten die veelvuldig bellen of roepen, vaak kritiek leveren of achterdochtig zijn…
Soms lijkt het alsof moeilijk verstaanbaar gedrag bij iemand ‘hoort’, omdat diegene dat gedrag zo vaak vertoont. Het is aan ons als professionals om nieuwsgierig te blijven en te onderzoeken waarom iemand dat gedrag laat zien en wat daarop de juiste respons is. Omdraaiing van het perspectief is de sleutel tot een constructieve benadering. De belangrijkste vraag luidt niet: hoe krijgen we dit (onbegrepen) gedrag weg? Maar: wat heeft deze cliënt van ons nodig?
Ik denk niet dat er gekke mensen bestaan.
Er bestaan alleen onbegrepen mensen.
– Jean-Michel Wyl –
Persoonlijkheidsstoornissen
Wat doe je als mensen keer op keer agressief, depressief, angstig, nerveus, afhankelijk, ontremd of apathisch gedrag vertonen? Wat is wijsheid als blijkt dat het hen ontbreekt aan uiteenlopende oplossingsstrategieën om goed om te gaan met stressvolle gebeurtenissen?
Als mensen in allerlei situaties reageren volgens ‘een star patroon van gedrag, denken, sociaal functioneren en emotionele reacties’, ligt er doorgaans een persoonlijkheidsstoornis onder. Zelf ervaren zij hun gedrag niet als een probleem. En omdat zij zelf geen hulp zullen vragen, is het extra belangrijk dat mantelzorgers, familie en zorgverleners de juiste ‘gebruiksaanwijzing’ kennen en hanteren. In onze training schenken we aandacht aan tien verschillende persoonlijkheidsstoornissen, onderverdeeld in drie groepen. Per groep doen we de do’s en don’ts uit de doeken. Niet één aanpak is de beste. Elke cliënt heeft haar of zijn unieke benadering.
Je cliënt is jouw spiegel.
En dat kan soms knap confronterend zijn.
– Josée Gobets –
Gentle teaching
Zet de relatie op één en bied een veilig leefklimaat waarin cliënten zich gerespecteerd, veilig en ondersteund voelen. Gentle teaching in een notendop. Deze begeleidingsmethodiek voor mensen met een verstandelijke beperking en moeilijk verstaanbaar gedrag deed begin jaren negentig zijn intrede in Nederland. De in onbruik geraakte methodiek wordt door De Luistercompagnie opnieuw omarmd en gedoceerd in onze trainingen.
Waarom vinden we dat belangrijk?
De omgeving ziet moeilijk verstaanbaar gedrag als ongewenst. Verzorgers weten vaak niet wat ze ermee aan moeten. Ondertussen lijden cliënten onder angstgevoelens en ervaren zij onduidelijke emoties en pijnen die zij niet kunnen verwoorden. Gentle teaching streeft naar een onvoorwaardelijke, kameraadschappelijke relatie, en noemt dat ‘companionship’. Vereist om iemand te kunnen ondersteunen als diegene zich emotioneel of psychisch niet goed voelt. Companionship vermindert de angst en onzekerheid en daarmee het moeilijk verstaanbaar gedrag.
Wat heb ik als professional aan Gentle teaching?
Gentle teaching helpt zorgverleners zich meer bewust te worden van hun eigen aandeel in de relatie met de mensen waarmee zij werken. Je leert je gevoelens ten opzichte van de ander beter herkennen, waardoor je meer vanuit je eigen kracht het contact aangaat.
Interactieve training
Je krijgt antwoorden op de drie belangrijkste vragen:
- Waar komt het onbegrepen gedrag vandaan?
- Welke invloed heeft mijn eigen gedrag
- En hoe kan ik met eigen gedrag omgaan?
De praktijk is de beste leerschool. Daarom vragen wij deelnemers uitdrukkelijk om een eigen casus in te brengen. Waar loop jij tegenaan? Wanneer voel je je onmachtig? Op welke lastige situaties en personen krijg je maar geen grip? Het mag gaan over een cliënt, maar ook over een collega of leidinggevende. We bespreken en ontleden de casussen groepsgewijs waarbij ruimte is voor interactie. Zo nodig zullen we situaties nabootsen en oefenen in rollenspel.
Weet dat jij niet de enige bent die worstelt met het moeilijke gedrag, en dat anderen vast iets van joú kunnen leren!
– Wil van Domburg –
Wat levert deze training op?
Kennis
Cursisten gaan naar huis met inzichten en concrete handvatten die zij onmiddellijk kunnen toepassen en oefenen in de praktijk. Als naslagwerk ontvangt elke deelnemer de reader ‘Psychiatrische Ziektebeelden & begeleidingsmethodiek Gentle Teaching’.
Vaardigheid
Je bent je (meer) bewust van de effecten van je communicatie en je eigen gedrag op het gedrag van de cliënt. Je bent in staat om je gedrag af te stemmen op degene die je voor je hebt in specifieke situaties.
Minder onbegrepen gedrag
Betekent in de praktijk: er komt méér tijd vrij om de focus te richten op andere zaken die het verschil maken ‘in huis’. Meer kwalitatieve aandacht voor bewoners. Een betere samenwerking met collega’s. Prettiger voor iedereen.
Hoge waarderingen
De Luistercompagnie geeft deze training op regelmatige basis aan medewerkers in de gehandicaptenzorg, de ouderenzorg en de geestelijke gezondheidszorg. Tijdens evaluaties waarderen cursisten de training met een cijfer 8 gemiddeld. Enkele reacties van deelnemers:
Ik kijk tegenwoordig heel anders naar mijn cliënt.
Het werkt! Ik ga minder krampachtig met situaties om dan voorheen.
Eindelijk een training die praktisch toepasbaar is.
Ik kan situaties en gebeurtenissen beter loslaten.
Herstel de verbinding met onze trainingen
Van zorgwekkend naar hoopgevend. Door hoge werkdruk en een sterk accent op de verzorging raakt de persoonlijke ontmoeting met bewoners/cliënten in de knel. Wie dit laat gebeuren, kan terechtkomen in een vicieuze cirkel waarin deze doelgroep zich psychisch en emotioneel steeds verder afsluit en verzorgers zich steeds meer richten op de functionele en verzorgende handelingen.
Het gevolg: het moeilijk verstaanbare gedrag neemt toe en verzorgenden storen zich eraan in toenemende mate. Harmonie en rust op de afdeling komen in het gedrang en verzorgenden verliezen hun energie en werkplezier. De Luistercompagnie denkt dat het nooit te laat is om het tij te keren en wil met haar trainingen eraan bijdragen dat we als samenleving beter leren omgaan met moeilijk en onbegrepen gedrag.
Ontdek jezelf met onze trainingen
Bij elke training een gezonde, smakelijke lunch en kopje koffie en thee inbegrepen. Vraag vrijblijvend meer informatie aan.
